SOBECE Uygulama Kitapçıkları 4.Saldırgan Dav., Dürtülerle Başa Çıkma
Klinik Psikolog A.Tuçe Ataş

SOBECE Uygulama Kitapçıkları 4.Saldırgan Dav., Dürtülerle Başa Çıkma
Klinik Psikolog A.Tuçe Ataş

Saldırgan davranış, kişinin kendi haklarını korumak için başkalarının haklarına zarar verecek biçimde davranmasıdır. Saldırgan davranış genelde karşı tarafta yoğun olumsuz duygular yaratır. Saldırganlık sözel, davranışsal veya duygusal olabilir. Örneğin vurmak, bağırmak gibi davranışsal olabildiği gibi alay etme, dedikodu yapma gibi sözel veya dışlama, aşağılama gibi psikolojik de olabilir. Her durumda karşıdakine ve ilişkiye zarar verir. Dürtü ise canlının herhangi bir gereksinim ortaya çıktığında, meydana gelen gerilimi gidermek üzere harekete geçmesidir. Dürtülerin çoğu açlık, susuzluk gibi fizyolojik kaynaklı olabileceği gibi, psikolojik kaynaklı da olabilir. Bebeklikte dürtüler anne tarafından karşılanır. Ancak çocuk büyüdükçe dürtüleri erteleyebilme, büyüme ve gelişme için zorunlu olur. Saldırgan davranış ve dürtülerle başa çıkma becerisi, çocuğa hem sosyal hem de duygusal alanda daha olumlu yaşantılar getirir. Olumsuz duygularını dışsallaştıran çocuklar, akranları tarafından daha çok dışlanır. Bu dışlanma durumu, çocukların mutsuzluk ve yalnızlık yaşamalarına sebep olabilir. Bu çocukların okulda zorluk yaşama eğilimleri yüksek olur. Hedeflerini gerçekleştirmek için uygunsuz davranışlarda bulunabilirler. Bu problemler bitmeyen kayıplara, hatalara ve başarısızlıklara yol açar. Akran ve aile ilişkilerindeki problemler, çocuğun olumsuz duygulara olan yatkınlığını arttırır. Herhangi bir durumda ortaya çıkan saldırgan davranış ve dürtülerle başa çıkma, yani kızgınlığını kontrol etme, kavgadan uzak durma, alay edilmeyle başa çıkma becerileri sosyal ilişkilere zarar gelmesini engeller. Çocuk/yetişkin bu becerilerin yardımıyla ilişkilerini sürdürür, geliştirir ve topluma uyum sağlar. Kendi saldırgan davranışlarını denetlemek kadar, başkalarından gelen saldırgan davranışlardan kendini korumak da önemlidir. Bu bölümde çalışılacak beceriler:

1. Kızgınlığını kontrol etme

2. Kavgadan uzak durma

3. Saldırgan davranışlardan kendini koruma

4. Kendini durdurma

5. Kendini sakinleştirme

6. Alay edilmeyle başa çıkma

7. Hatayı kabul etme

8. Uygun olmayan dokunma ile baş etme

9. Engellendiğinde anlayış gösterme ve isteklerini erteleme

Son Yazılar